Muzeum Pożarnictwa w Kraśniku
Zwane przez niektórych „Muzeum Św. Floriana”, choć właściwa nazwa tej placówki to: „WOJEWÓDZKA IZBA TRADYCJI POŻARNICZYCH PRZY KPPSP W KRAŚNIKU”.
Muzeum powstało w 1978 r. w Kazimierzu n. Wisłą. Do Kraśnika przeniesiono je w 1992 r., a więc za trzy lata będzie XXX lat istnienia placówki w naszym mieście. W 2018 r. minęło 40 lat jak powołano Izbę w Kazimierzu. Rocznica przeszła bez echa, a to z powodu termomodernizacji wszystkich budynków znajdujących się na terenie naszej straży pożarnej.
Można rzec, że „straż wypiękniała“ co stało się dzięki komendantowi straży dh A. Bisowi, który rozpoczął ten proces i jego następcy dh T. Michalczykowi oraz całej załodze, która doprowadziła do szczęśliwego finału. Obecnie muzeum \WITP\ wznowiło swoją działalność od lutego 2019 r. W ciągu trzech m-cy odwiedziło tę placówkę kilkaset osób. Były to głównie dzieci najmłodsze, chociaż w dniu 11.05 br. przez obiekty muzealne przewinęło się blisko 500 osób. Tu z kolei dzieci “przyprowadziły” swoich rodziców. Właśnie tego dnia dh strażacy urządzili strażacki piknik – majówkę, która od lat cieszy się wielką popularnością w naszym społeczeństwie. Ostatnia rodzina opuściła w tym dniu muzeum o 17.30. Prawie każdy chłopak po uczestnictwie w „majówce’’ deklarował, że zostanie strażakiem. Należy tu dodać, że straż pożarna od lat cieszy się najwyższym uznaniem w społeczeństwie polskim.
IZBA TRADYCJI POŻARNICZYCH w Kraśniku udostępnia zwiedzającym kilka wystaw:
1. WYSTAWA WIODĄCA – „Z DZIEJÓW POŻARNICTWA” około 1000 eksponatów.
Wśród nich: wozy bojowe, motopompy i sikawki ręczne, urządzenia alarmowe, hełmy, sztandary, odznaczenia i odznaki, medale, fotogramy, literatura i stare dokumenty oraz wiele trofeów naszej strażackiej orkiestry dętej i z zawodów sportowo-pożarniczych. Poprzedni kustosz muzeum dh R.Łagoda powiększył zbiory muzealne co najmniej o połowę oraz zgromadził dziesiątki proporczyków głównie o tematyce pożarniczej. Dh „Rysio” (tak Go zwą jego sympatycy) dzięki swojemu zaangażowaniu i społecznikowsko-kolekcjonerskiej pasji wpisał się złotymi literami w historię WITP w Kraśniku. Mam nadzieję, że władze naszego miasta oraz straży odpowiednio to doceniły, gdy dh Ryszard Łagoda zrzekł się sprawowania funkcji kustosza z sobie tylko znanych powodów. Tak naprawdę to jego „miłość’’ do muzeum jeszcze nie wygasła, bowiem włożył wiele pracy pomagając obecnemu kustoszowi w wyeksponowaniu muzealiów na wspomnianą „majówkę”.
2. Wystawa skarbonek – to zbiór zdeponowany w tut. placówce przez kraśnickiego kolekcjonera Sz. Ignaczyńskiego. 700 skarbonek, to prawdopodobnie największa tego typu kolekcja w Polsce. Te małe kasy pochodzą z całego świata, choć najwięcej jest z Polski. Wykonane są z najrozmaitszych materiałów od papieru, skóry, drewna, szkła, ceramiki, plastiku, żelaza i różnych stopów metali po srebro włącznie. Właściciel ubolewa, że nie stać go na taką ze złota. Na razie w zbiorze są 4 skarbonki związane ze strażą. Niektóre z nich mają więcej niż 200 lat. Ze współczesnych kolekcjoner zatrzymuje te, które rozbawią go swoją formą lub pasują do danej grupy tematycznej min: skarbonki a baśniowość, skarbonki – pojazdy, skarbonki – budowle i inne. Wystawa podróżuje po Polsce i bardziej znana jest w innych miastach niż w woj. lubelskim. Dość powiedzieć, że w Łodzi prezentowana była czterokrotnie, Zielonej Górze dwukrotnie oraz w Poznaniu, Gdańsku, Warszawie, Katowicach, Kielcach, Lublinie, Rzeszowie, Leżajsku, Baranowie Sandomierskim. Na wystawie w WITP kolekcjoner rozdaje dzieciom nagrody, gdy te potrafią wskazać 5 lub 10 skarbonek \w zależności od wieku\ i przypisać je danej bajce. Obecnie właściciel kolekcji przygotowuje wystawę pt. „450 skarbonek na 450-lecie Unii Lubelskiej”. Całego zbioru nie można obecnie wyeksponować, gdyż obecne gabloty należałoby odpowiednio doposażyć, a to wymaga dofinansowania. Niektóre z eksponatów są związane z bankami zakładanymi przez ks P. Skargę na ziemiach, które wchodziły w skład RZECZPOSPOLITEJ OBOJGA NARODÓW a dziś nie należą do Polski. Dość powiedzieć, że jeden z tych banków, którego nazwa widnieje na skarbonce: „Montes-Pietatis” przetrwał w Krakowie do 1948 r. Dlaczego przerwał swoją działalność łatwo się domyśleć.
3. „…a jednak się kręci” – to wystawa składająca się z 400 urządzeń korbowych – będąca jeszcze w przygotowaniu. Składa się z młynków, kołowrotków, sieczkarni, maszyn do młócenia, urządzeń piekarniczo-cukierniczych, sprzętu wojskowego, kowalskiego oraz innych, których napędem jest korba. Eksponaty te również zdeponował w WITP wspomniany wyżej kolekcjoner. Przygotowanie wystawy polega na tym, że wszystkie przedmioty należy na nowo ustawić, odkurzyć i zakonserwować po przeprowadzonej termomodernizacji.
4. Wystawa pt. „100-lecie Cudu n/Wisłą, Jana Pawła II oraz „Lolka” i „Karola Wojtyły”, jest jeszcze w realizacji, choć już udostępniona jest zwiedzającym. Otwarcie planowane w 2020 r. w związku z przypadającym w tym czasie: 100-leciem “Bitwy Warszawskiej’’ i urodzin JP II. Eksponowane są tu trzy tematy: pierwszy – „czy pamiętam?” o przedmiotach codziennego użytku, które zmieniały się w minionym stuleciu, drugi – „Wokół nauki JPII”, trzeci – „JPII i kapliczki polskie” jest to właściwie osobna wystawa wciąż wzbogacana o nowe prace, z którą jej autor i wykonawca od 2013 r. odwiedza różne miejscowości, prezentując w nietuzinkowy sposób historię Polski. Robi to na zaproszenie muzeów, domów kultury, bibliotek i szkół, które odwiedza najchętniej. Do tej pory wystawa prezentowana była w 90% szkół włodawskich, „Muzeum Monet i medali JPII” w Częstochowie – dwukrotnie, Muzeum Figur Chrystusa Frasobliwego w Jeżowem oraz kilku szkołach Kraśnika, a także w Skorczycach, Dzierzkowicach, Zakrzówku, Siemiatyczach. Przez 2 m-ce 2017 r. autor z wystawą odwiedził niemal wszystkie szkoły Włodawy i powiatu. Każda z prezentowanych kapliczek opatrzona jest cytatem z wypowiedzi Wielkiego Polaka-Papieża.
5. „GALERIA STRAŻACKA DRUH”. To kolejna wystawa pokazująca prace plastyczne dzieci, młodzieży szkolnej i studentów, a także rzeźby obecnego kustosza Izby Szczepana Ignaczyńskiego. Prace te w większości związane są z trudną misją strażaków. Natomiast prace rzeźbiarskie związane są z nauczaniem JPII. Również zobaczyć tu można fotografie ze słynnych pielgrzymek rowerowych prowadzonych przez ks J. Gardę do „naszego” papieża.
6. „Galeria Portretów” odsłonięta i poświęcona przed kilku laty przez kapelana strażaków (ks. G. Stąsiek). Z uwagi na to, że umiejscowiona jest w pomieszczeniach administracyjnych straży – można ją zwiedzać po uzyskaniu zgody administracji. Na eksponaty tej galerii składa się kilkanaście portretów wykonanych przez Kraśniczanina m.in: JPII, trzech rozstrzelanych z oskarżenia Żydów założycieli Kraśnickiej Straży Ogniowej /pisze o tym R. Przegaliński w wydanej w 1927 r w Lublinie książce pt. „Opowieści o Kraśniku i okolicach”, portret M. Kopernika, ks Ściegiennego oraz inne. Portrety te wręczali strażakom z okazji różnych uroczystości min: burmistrz i starosta kraśnicki, poseł Ziemi kraśnickiej oraz inni. W galerii tej można zobaczyć też szereg upominków jakie pozostawiają strażacy odchodząc ze służby.
7. „OGNIK” – jest to jakby mieszkanie, w którym mogą wystąpić różne zagrożenia dla ludzkiego życia, a więc pomieszczenie szkoleniowe dla najmłodszych, cieszące się dużym powodzeniem najmłodszych i nie tylko nich.
oprac. Szczepan Ignaczyński
Opiekunem Izby jest p. Szczepan Ignaczyński.
Do zwiedzania zapraszamy we wtorki i czwartki w godz. 8.00 – 12.00 po bezpośrednim uzgodnieniu z opiekunem Izby (tel. 81 825 22 81 wew. 42) lub sekretariatem Komendy Powiatowej PSP w Kraśniku. (tel. 81 825 22 81)